Wiccan Rede * Winter 1989 by Merlin Sythove
Voor ons heksen is Hallowe’en uiteraard de tijd waarop we eens terugkijken op ons leven. De rest van de bevolking (de ‘cowans’ zoals dat zo mooi heet) doet dat op 31 december. De tijd tussen Hallowe’en en Imbolc is de meest spirituele tijd van het jaar, een tijd waarin men zich vroeger bezig hield met het vertellen van verhalen, mythen, sagen, sprookjes en legenden, en zich op die manier uiteenzette met de eigen geschiedenis en de eigen wortels. En voor ons, voor Wiccan Rede, is nu wellicht meer dan ooit de tijd aangebroken om onze wortels eens nader te onderzoeken, want Wiccan Rede bestaat namelijk inmiddels 10 jaar. Misschien dat 13 jaar een geschikter tijdstip is voor een heksenlustrum, maar voorlopig zullen we het met 10 jaar moeten doen.
In de herfst van 1979 rijpte bij ons (Morgana en mijzelf) het plan om een nieuwsbrief of een tijdschriftje te beginnen. Wijzelf hadden lang gezworven langs allerlei geestelijke stromingen, totdat we kennis maakten met de Craft. In Nederland was echter zelfs na jaren zoeken geen kontakt voorhanden, zodat we toen maar naar Engeland zijn vertrokken. En eenmaal terug in Nederland, een beetje bekomen van alle vermoeienissen, vroegen we ons af of het allemaal zó moeilijk zou moeten zijn om gelijkgestemde geesten te vinden die op dezelfde weg bezig waren. Dat was de eerste aanzet voor ons idee om een kontaktpunt in Nederland te beginnen: een postbus, een adres om naar te schrijven, een tijdschriftje, mensen om eens mee te praten. En na twee nieuwsbrieven, met Yule 1979 en Candlemas 1980, is in de lente van 1980 het eerste nummer van Wiccan Rede verschenen. Zestien pagina’s A4, waarin vier-en-een-half artikel, gedichten, nieuws en een boekbespreking.
Is er veel veranderd in tien jaar? Ja en nee. Uiterlijk is er inderdaad wel wat veranderd. Het tijdschrift heeft natuurlijk een ontwikkeling doorgemaakt. De Wicca wordt steeds vaker besproken in andere tijdschriften; er staan interviews met heksen in de krant; heksen komen op de televisie; en vele honderden hebben inmiddels de weg naar onze postbus kunnen vinden.
We hebben ook versterking gekregen van Elsy, die de Alexandrians vertegenwoordigt en net als wij vele zoekers en briefschrijvers (m/v) verder heeft kunnen helpen.
Het feminisme heeft in de afgelopen tien jaar ‘De Godin’ ontdekt, en zijn er vele boeken verschenen die de godin tot onderwerp hebben, ook vanuit een psychologisch standpunt. Je bezig houden met ‘De Godin’ is dus niet meer zo vreemd als dat ooit geweest is!
Dus: met name uiterlijk is er inderdaad veel veranderd. Als je op zoek bent naar de Craft, dan is het vrij eenvoudig om ons te vinden.
En innerlijk? Onze ‘geestelijke wortels’? Is daar veel veranderd?
Het antwoord op deze vraag moet ontkennend zijn. De Craft is van origine een stroming die haar wortels heeft in Engeland. Het land met de vele tradities, de stenen cirkels en heilige bronnen, de paganistische overblijfselen op kerken en kapellen. Het land met stukken ongerepte natuur, niet netjes in vierkantjes verdeeld en tot op de laatste centimeter benut zoals ons land. Het land met ‘ley lines’, met Glastonbury, met legenden over koning Arthur en Avalon. Zonder een atmosfeer van traditie zoals die in Engeland bestaat, zou de Craft nooit hebben kunnen overleven.
Onze wortels liggen daarom in Engeland. Daarmee is niet gezegd dat we op den duur niet ook nederlandse wortels kunnen krijgen. Boris is bijvoorbeeld al heel lang bezig om traditionele paganistische elementen in onze nederlandse sagen en legenden te vinden. Lees het artikeltje over de kerk van Edam maar in dit nummer. Maar er is in Nederland gewoon minder overgebleven. Wij hebben de neiging om elke vijftig jaar alles weer eens ‘overnieuw’ te doen, om een grote schoonmaak te houden. De taal wordt weer eens van een andere spelling voorzien, de akkers worden ruilverkaveld, we halen hier een bosje weg en planten ginds wat jong groen aan, we polderen een nieuw stukje land in, en zo zijn we konstant bezig om de natuur om ons heen opnieuw te gebruiken. Geen wonder dan dat verhalen over heilige plaatsen samen mét die heilige plaatsen verdwenen zijn! Desondanks blijkt er echter voor de intensieve speurder toch nog heel wat interessante informatie op te diepen te zijn. Misschien dat we daar in de toekomst nog meer aandacht aan kunnen geven. Maar: zonder hulp van onze lezers gaat dat niet!
En de toekomst? Waar zullen onze wortels dan liggen? Wordt Wiccan Rede een tijdschrift vol ingezonden brieven, diskussies en nieuws over bijeenkomsten in den lande? Zal Wiccan Rede ooit helemaal in het Nederlands verschijnen? Zullen er voldoende mensen zijn om zo’n nederlandstalig tijdschrift te kunnen dragen? Zullen we grote jaarfeesten organiseren, zoals in Amerika, waar we een week lang work-shops doen en rituelen beleven? Waar Alexandrians, Gardnerians, maar ook niet ingewijden aan mee kunnen doen? Waar allerlei paganistische ambachtslieden hun zwaarden, athames, gewaden, wierook en andere parapharnalia te koop aanbieden? Komt er ooit een school op paganistische grondslag? Zal er een schriftelijke kursus ‘Hekserij Voor Iedereen’ ontstaan? Wordt Hallowe’en ooit nog een algemeen erkende feestdag? Wordt de Wicca een erkende religie, zodat je vrij kunt krijgen met volle maan? Zullen we met z’n allen ergens een boerderij en een stuk land kopen, om daar bijeen te kunnen komen en in de privacy van onze eigen vrije natuur de rituelen te vieren?
Dagdromen? Koffiedik? Misschien. Het is natuurlijk veel eenvoudiger om naar Amerika te verhuizen, waar veel van de bovengenoemde mogelijkheden al bestaan (wist u niet? – bij deze dan!). Maar wellicht ontstaat er ook in Nederland een ‘groepsgeest’ waardoor dit soort initiatieven niet bij voorbaat naar het rijk der fabelen verwezen hoeft te worden!
Zoiets staat of valt echter met de interesse en inzet van diegenen die zich tot de Craft voelen aangetrokken!
We hebben het al vaak geschreven in deze bladzijden: de Craft geeft je uitsluitend wat je erin stopt. Zonder zelfwerkzaamheid kom je er niet. En dit geldt natuurlijk ook voor de ‘groepsgeest’, voor de Craft als geheel.
In tegenstelling met tien jaar geleden begint er in Nederland nu een ‘groep’ te ontstaan, een grotere kring van mensen die aktief in de Craft zijn en daar ervaring mee hebben. Daar horen de lezers van dit tijdschrift zeker ook bij: met name als je al eens een ritueel hebt uitgeprobeerd, wat technieken kent of een specialisatie zoals de tarot of kruiden of de astrologie bent ingedoken! Het is aan díé groep mensen om in de toekomst te kijken. Jullie moeten uitzoeken wat de toekomst van Wiccan Rede worden zal. Blijft Wiccan Rede een gedegen tijdschrift, of krijgen we ingezonden brieven, vragen en diskussies? Ontstaat er een gevoel voor een paganistische gemeenschap, die gezamenlijk initiatieven durft te nemen? Ontstaat er een verantwoordelijkheidsgevoel voor de ‘gemeenschap’ die aan het groeien is? Zelfs als je er nog niemand van kent?
Margot Adler heeft het lang geleden in een interview al gezegd: in tegenstelling met de monotheïstische religies is de Wicca een ‘tribal religion’; een stam-religie. De Wicca is een religie van ‘de groep’, een geloof waardoor je je verbonden kunt voelen met je mede-geloofsgenoten. Maar daar moet je wel wat voor doen!
De toekomst is aan jullie!