by Merlin Sythove
Soms hebben mensen niet zo’n duidelijk beeld van wat magie is. Hieronder een beknopte uitleg van een onderwerp waar hele boeken aan gewijd zijn.
Hieronder staan twee ingekorte stukken uit het boek Merlin Sythove: Tussen de Werelden van Goden en Mensen. Een basistraining in magie.
Wat is magie?
De vraag naar de aard van magie heeft magiërs door de eeuwen heen bezig gehouden, en er bestaan verschillende definities. De meeste van deze luiden ongeveer als volgt: “Het veranderen van dingen in overeenstemming met de wil van de magiër”. Zo’n definitie zegt natuurlijk niet zoveel, want een misfit die een auto vernielt zou ook onder die definitie vallen, evenals een architect, een arts, of een huisvrouw die van allerlei plantjes en stukjes vlees een voedzame maaltijd weet te bereiden. Het blijkt erg moeilijk om uit te leggen wat magie precies is, zonder direct ook een paar uur durende verhandeling te geven over de filosofie en het wereldbeeld dat in de magie wordt gehanteerd. Over die filosofie en dat wereldbeeld zijn bibliotheken vol geschreven, en verderop zullen we ook hier dat onderwerp behandelen. Maar om te beginnen volgen hier wat meer algemene aanwijzingen.
Magie wordt door de meeste magiërs en heksen gezien als het gebruiken van een stelsel van natuurwetten en natuurlijke processen. De magiër gaat er van uit dat er meer is dan de materiële wereld. In feite werkt de magiër met vier werelden, die ook wel omschreven kunnen worden als vier lagen van bewustzijn. Deze vier werelden zijn zeer intiem met elkaar verweven, en hebben elk hun eigen wetten. Ook de relatie tussen de vier werelden of bewustzijnsniveaus wordt door wetten beheerst. Onze westerse wetenschap heeft zich tot nu toe uitsluitend bezig gehouden met de fysieke wereld. Alleen de psychologie heeft iets van een van de drie andere werelden durven verkennen, alhoewel de psychologie zich heeft moeten beperken tot de bestudering van de uitwerking van het bewustzijn op het fysiek waarneembare gebied. De magiër probeert door gebruik te maken van de kennis van deze vier werelden en hun wetten, invloed uit te oefenen op de wereld van alledag, zoals we die om ons heen zien.
Het gebruik van natuurwetten dus om veranderingen te bewerkstelligen. Zo geformuleerd is er niets vreemds aan te ontdekken: een heks probeert hetzelfde als ieder mens: het herscheppen van zijn of haar omgeving totdat die overeenstemt met het beeld dat hij of zij van de wereld heeft. Een arts probeert een wereld op te bouwen met gezonde mensen; een automonteur werkt aan een wereld met perfect werkende auto’s; en een metselaar werkt aan een wereld waar iedereen een dak boven zijn hoofd heeft. Wat de magie en de hekserij zo ondoorgrondelijk maakt is het feit dat magiërs hun activiteiten niet, zoals de meesten van ons, tot het fysieke niveau beperken, maar allerlei ‘onzichtbare’ dingen doen om zo resultaten te krijgen!
© Merlin Sythove
Hogere en lagere magie (high magic en low magic)
Hogere magie is magie die zich voornamelijk op het astrale vlak afspeelt. Het is magie die veel gebruik maakt van visualisatie, van pathworking, van symbolen, archetypen, van mentale structuren, ceremonie en ritueel. Een andere term die we voor hogere magie nog wel eens tegenkomen is ‘ceremoniële magie’, of ‘rituele magie’, en we denken daarbij al snel aan de werkwijze van de Golden Dawn en andere ceremoniële magische ordes. In de ceremoniële magie wordt veel gewerkt met God-vormen, met hogere entiteiten zoals aartsengelen, engelen, wachters, gidsen en wat dies meer zij. Deze vorm van magie heeft tot doel om het bewustzijn van de magiër te ontwikkelen zodat hij steeds meer vertrouwd raakt met de hogere werelden en in contact zal kunnen treden met hogere wezens. Zoals in alle vormen van magie is ook hier het doel evolutie, maar die evolutie is in hoge mate die van de magiër zelf. Door via deze weg kennis op te doen is de magiër in staat ook aardse problemen op te lossen en mensen verder te helpen. Hogere magie wordt nog wel eens als ‘intellectueel’ gezien – en als we kijken naar de systematiek van de ceremoniële magie is dat ook niet zo verwonderlijk. Ceremoniële magie werkt erg veel met correspondenties: planeten, uren, dagen, kleuren, metalen, aartsengelen, geesten, enzovoort, die allemaal met elkaar samenhangen volgens een goed georganiseerd systeem.
Binnen de Wicca vinden we dit type rituelen eigenlijk alleen een beetje in het religieuze werk terug: de jaarfeesten en de religieuze rituelen zijn evenzovele manieren om in contact te komen met de Goden en de natuurkrachten en zo innerlijk te groeien.
Het andere uiterste, want zoals overal in het leven bestaan beide vormen niet los van elkaar, maar vormen ze een spectrum van mogelijkheden, is de lagere magie. Hier wordt veel gewerkt met natuurlijke gegevenheden: met kruiden, wierook, oliën, stenen, metalen, bomen, planten; maar ook met seizoenen, jaargetijden, natuurlijke ritmen en dergelijke. Ofschoon we ook hier veel gebruik maken van mentale technieken wordt de etherwereld in deze vorm van magie er veel meer bij betrokken. In plaats van veel symboliek, veel ‘systeem’ en veel hogere entiteiten gaat het in de lagere magie om natuurlijke zaken. Want door natuurprodukten te gebruiken, zoals kruiden, heb je direct ook hun etherische component bij de hand. Deze magie wordt dan ook wel natuurmagie genoemd. Het doel is hier niet direct de bewustzijnsontwikkeling van de hogere magie, maar eerder het bewerkstelligen van veranderingen in de dagelijkse wereld om ons heen. Lagere magie spreekt mensen die wat praktischer en intuïtiever zijn ingesteld meestal meer aan, terwijl de intellectuelen onder ons het vaak maar een warboel van ongeorganiseerde weetjes vinden, en zich liever met de hogere magie bezig houden. Systematiek is vaak met een lantaarntje te zoeken: de enige regel die hier algemeen wordt aanvaard is ‘of het werkt’. Een ritueel lijkt voor een buitenstaander misschien nog het meest op een les in het verzamelen van ogenschijnlijk waardeloos materiaal: een takje rozemarijn, een stukje kwarts, een ster van zilverpapier, een briefje met wat hanepoten erop vormen de ingrediënten, en het ritueel beperkt zich vaak tot een versje of een rijmpje. Dat zich, buiten het gezichtsveld van de toeschouwer, net als bij de hogere magie, veel in de magiër zelf voltrekt behoeft geen nadere uitleg. De entiteiten waar in de lagere magie mee wordt gewerkt zijn de krachten van de seizoenen, de krachten van het leven zelf, de wezens van de vier elementen en de krachten van de aarde, van het land, en de natuur.
Zoals al is aangestipt is hogere magie niet beter of slechter dan lagere magie. Er zijn duidelijk verschillen in aanpak; er zijn zelfs verschillen in doelstelling; maar de meeste magiërs en heksen gebruiken een mengvorm van beide. In sommige rituelen wordt met symbolen gewerkt en gaat het om het contact met het hogere; in andere rituelen worden natuurkrachten gebruikt en gaat het om concrete veranderingen die bewerkstelligd moeten worden.
© Merlin Sythove
Spellwork / Hekserij
Spellwork of “toveren” valt onder de lage magie. Hierbij gebruik je je kennis van de vier werelden en de wetten die daar gelden, om patronen en energieën in beweging te zetten die bepaalde veranderingen in de dagelijkse werkelijkheid zullen gaan veroorzaken. Hekserij in de populaire betekenis is in feite spellwork. Zoals hierboven uiteen is gezet zijn hogere en lagere magie uiteinden van een spectrum, maar in de hekserij en wicca ligt het accent meer op de lagere magie, natuurmagie, spellwork.
Meer lezen
Je kunt uiteraard het boek waar bovenstaande quotes uit zijn genomen, bestellen. Ook heel uitstekend is Janet & Stewart Farrar: Spells and how they work (Hale, 1990, ISBN 0-7090-3842-9) waar Morgana en ikzelf aan hebben meegewerkt. Je vindt daarin een aantal voorbeelden van magische werk, ook van ons eigen magische werk waar we op dat moment 10 jaar ervaring mee hadden.
Blessed Be!
Merlin
